TÌM HIỂU VỀ VÁCH NGĂN, VẸO VÁCH NGĂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Vách ngăn là một bộ phận nằm trong hốc mũi, chia hốc mũi làm hai hố, đi chính giữa từ lỗ mũi trước ra lỗ mũi sau. Vách ngăn được cấu tạo gồm nhiều sụn, xương và bao bọc bên ngoài bởi niêm mạc.

Vẹo vách ngăn mũi là một bệnh rất thường gặp, đặc biệt thường thấy ở người có sống mũi cao và tỷ lệ ở nam khá cao hơn nữ.

Về nguyên nhân gây vẹo vách ngăn mũi được chia làm hai nguyên nhân chính: nguyên nhân bẩm sinh hay sự rối loạn phát triển và nguyên nhân chấn thương.

Các kiểu vẹo vách ngăn mũi:

• Vẹo vách ngăn mũi hình chữ C: vách ngăn vẹo sang bên phải hoặc bên trái
• Vẹo vách ngăn mũi hình chữ S: vách ngăn vừa vẹo sang bên phải vừa vẹo sang bên trái ở cả phần cao và thấp
• Gai vách ngăn mũi: là dị hình khu trú tại một điểm trên vách ngăn mũi và nhô ra như gai hoa hồng. Gai thường nằm ở phần sụn vách ngăn mũi.
• Mào vách ngăn mũi: là một bên vách ngăn phì đại nổi đội lên tạo thành một đường gờ (mào xương). Mào xương này thường ở phần chân vách ngăn, nhiều nhất là phần nối giữa sụn và xương vách ngăn.
• Dày chân vách ngăn mũi: thường dày ở phần chân vách ngăn.

Ngoài các kiểu vẹo vách ngăn mũi kể trên, còn có kiểu vẹo vách ngăn mũi hỗn hợp, là sự kết hợp giữa các kiểu vẹo vách ngăn mũi như là: vẹo vách ngăn mũi hình chữ C hoặc S kết hợp với gai vách ngăn, dày chân vách ngăn kết hợp với vẹo vách ngăn mũi hình chữ C,…

Các triệu chứng lâm sàng của vẹo vách ngăn mũi:

• Nghẹt mũi: nghẹt mũi về đêm, tăng khi trời lạnh hoặc thay đổi thời tiết, có khi nghẹt bên này, có khi nghẹt bên kia, lâu dài nghẹt cả hai bên.
• Đau đầu: thường đau đầu vùng thái dương, đỉnh, chẩm. Đau đầu kèm cảm giác đau ê trong mũi.

Để chẩn đoán chính xác vẹo vách ngăn mũi, ngoài các triệu chứng lâm sàng gợi ý thì cận lâm sàng là phương pháp đưa ra chẩn đoán chính xác nhất:

• Nội soi mũi xoang: cho hình ảnh chính xác nhất về tình trạng và kiểu vẹo vách ngăn mũi, là cận lâm sàng quan trọng trong chẩn đoán vẹo vách ngăn mũi.
• Chụp cắt lớp vi tính hàm mặt (CT Scaner hàm mặt): ghi nhận kiểu vẹo vách ngăn mũi và các tình trạng mũi xoang liên quan, là cận lâm sàng rất cần thiết trong điều trị vẹo vách ngăn mũi.

Các trường hợp vẹo vách ngăn mũi phần lớn không cần phải can thiệp nếu các triệu chứng diễn ra không thường xuyên. Nhưng khi các triệu chứng nghẹt mũi, đau đầu, đau mũi diễn ra thường xuyên, dai dẳng, điều trị bằng thuốc không thuyên giảm hoặc tình trạng khó chịu tái đi tái lại nhiều lần, bệnh nhân cần được can thiệp bằng các biện pháp ngoại khoa như:

• Chỉnh hình cuốn mũi
• Chỉnh hình vách ngăn

Tuy các phẫu thuật điều trị vẹo vách ngăn mũi không quá phức tạp, nhưng cũng có thể xảy ra một vài biến chứng như: chảy máu mũi, tụ máu vách ngăn, thủng vách ngăn, dính niêm mạc vách ngăn vào cuốn mũi sau phẫu thuật.

Ngoài ra, với các phương pháp phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn mũi bằng dao phẫu thuật thông thường, bệnh nhân sẽ gặp khó chịu khi nhét bấc mũi vào mũi trong khoảng 2 ngày và thời gian nằm điều trị từ 4 đến 5 ngày.

Nhận thấy được các khuyết điểm của phẫu thuật điều trị vẹo vách ngăn mũi bằng dao phẫu thuật thông thường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Hồng Ngự đã tìm hiểu và ứng dụng các phương pháp hiện đại nhất vào việc điều trị cho bệnh nhân. Hiện nay, các bệnh nhân vẹo vách ngăn mũi có chỉ định phẫu thuật sẽ được áp dụng phương pháp chỉnh hình vách ngăn mũi qua nội soi với sự hỗ trợ của laser và được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng với hơn 30 năm kinh nghiệm.

Về phương pháp chỉnh hình vách ngăn mũi qua nội soi với sự hỗ trợ của laser, bệnh nhân sẽ nhận được các ưu điểm khi phẫu thuật như sau:

• Thời gian phẫu thuật ngắn: trong khoảng từ 5 đến 10 phút tính từ khi bắt đầu phẫu thuật.
• Không nhét bấc mũi sau phẫu thuật: do trong quá trình phẫu thuật, laser vừa làm nhiệm vụ cắt đốt, vừa làm nhiệm vụ cầm máu nên bác sĩ không cần phải nhét bấc cầm máu sau phẫu thuật.
• An toàn: chỉ cần gây tê tại chỗ, không sử dụng thuốc mê, tránh các tác dụng phụ của thuốc.
• Thời gian nằm viện ngắn: do không nhét bấc mũi sau phẫu thuật, vô cảm bằng phương pháp tê tại chỗ, không chảy máu sau phẫu thuật nên bệnh nhân có thể xuất viện trong ngày hoặc chỉ nằm viện lại 1 ngày để theo dõi.
• Không chảy máu trong lúc phẫu thuật: do laser sẽ vừa đốt vừa cầm máu lúc phẫu thuật.
• Không đau: do kỹ thuật đặt thuốc tê tốt, bệnh nhân chỉ cảm thấy nóng nhẹ trong quá trình đốt laser.
• Ít biến chứng: hạn chế tối đa việc dính niêm mạc vách ngăn vào cuốn mũi sau phẫu thuật hay thủng vách ngăn trong quá trình phẫu thuật do laser là phương pháp hiện đại với các tính năng ưu việt và quá trình đốt dị hình vách ngăn mũi có sự kiểm soát tốt từ nội soi.
• Không ảnh hưởng đến công việc sau phẫu thuật: bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường ngày sau khi xuất viện.

BS. Nguyễn Hoàng Thái

CK. Tai Mũi Họng - Bv.Tâm Trí Hồng Ngự