KHÁM SÀNG LỌC TRƯỚC KHI MANG THAI

KHÁM SÀNG LỌC TRƯỚC KHI MANG THAI

Khám sàng lọc và xét nghiệm trước khi mang thai là bước đầu tiên quan trọng cần thiết của mỗi cặp vợ chồng để hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của bản thân, phát hiện sớm các bệnh lý di truyền, điều trị ổn định các bệnh lý (nếu có) trước khi mang thai, đồng thời có những chuẩn bị tốt nhất cho việc mang thai và chăm sóc thai kỳ.

1. Mục đích.

- Phát hiện sớm các bất thường về sức khỏe của người vợ và người chồng có thể di truyền cho con, gây ảnh hưởng tới việc thụ thai và sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ, trẻ sau khi sinh.

- Tư vấn về thời điểm sinh con, phương pháp thụ thai, chuyển dạ an toàn, giúp bé khỏe mạnh từ đó giúp ngăn ngừa được nguy cơ sinh con mắc dị tật bẩm sinh, sẩy thai, thai lưu, sinh non.

- Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và các loại thuốc sử dụng nhằm hỗ trợ tốt nhất cho cơ thể trước khi mang thai và có một thai kỳ khoẻ mạnh.

- Tiềm chủng phòng ngừa một số bệnh lây truyền từ mẹ sang thai nhi.

2. Khám sàng lọc trước khi mang thai.

a. Khám sàng lọc cho người chuẩn bị làm mẹ.

- Khám tổng quát: hỏi về tiền sử sức khỏe của bản thân và gia đình, thực hiện đo mạch, huyết áp, nghe tim phổi, kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI) và khám tổng quát cơ quan sinh dục.

- Khám phụ khoa: khám phụ khoa và siêu âm phụ khoa nhằm phát hiện các bệnh lý có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của thai phụ và thai nhi trong quá trình mang thai như polyp cổ tử cung, viêm nhiễm đường sinh dục, u xơ tử cung, u nang buồng trứng, xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung…

- Khám vú và siêu âm tuyến vú.

- Làm các xét nghiệm tổng quát: chụp X-quang tim phổi, đo điện tim, siêu âm ổ bụng tổng quát đánh giá về các tạng trong ổ bụng như gan, lách, tụy, thận, tử cung, buồng trứng...

- Xét nghiệm máu cơ bản: huyết đồ, nhóm máu, đông cầm máu cơ bản, chức năng gan, thận; tổng phân tích nước tiểu…

- Xét nghiệm nội tiết sinh sản (nếu cần) giúp phát hiện sớm các bất thường của tuyến giáp, rối loạn phóng noãn…

- Xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm có thể gây ảnh hưởng tới thai kỳ: HIV, giang mai, viêm siêu vi gan B, viêm gan siêu vi C, Rubella, Toxoplasma, Cytomegalovirus, Herpes, Lậu, Chlamydia…

- Xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung.

Lưu ý: Sàng lọc di truyền nhiễm sắc thể rất cần thiết đối với những trường hợp cặp vợ chồng có:

- Người thân trong gia đình bị vô sinh, sẩy thai, thai lưu;

- Người thân mắc các dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề về tâm thần như chậm phát triển trí não, tâm thần phân liệt, tự kỷ, trầm cảm…

- Có vấn đề về đường huyết, tăng huyết áp;

- Có người thân bị dị tật hở hàm ếch, chân cong, suy giảm thị lực và khả năng nghe.

- Có người thân mắc hoặc mang gen di truyền các bệnh lý như máu khó đông, tan máu bẩm sinh, u xơ thần kinh …

- Phụ nữ dự định mang thai khi đã lớn tuổi.

- Khám nhũ.

- Khám nha khoa: Đánh giá nguy cơ mắc các bệnh răng miệng vì nếu khi mang thai bị bệnh răng miệng có thể dẫn đến nguy cơ sinh non.

- Tư vấn tiêm phòng trước mang thai: Rubella, thuỷ đậu, viêm gan…

b . Khám sàng lọc cho người chuẩn bị làm cha.

- Khám tổng quát: hỏi về tiền sử sức khỏe của bản thân và gia đình. Sau đó, thực hiện đo mạch, huyết áp, nghe tim phổi, kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI) và khám tổng quát cơ quan sinh dục.

- Chụp X-quang tim phổi.

- Siêu âm bẹn bìu.

- Làm các xét nghiệm cơ bản: Xét nghiệm huyết học, xét nghiệm đông máu cơ bản, xét nghiệm sinh hóa máu và xét nghiệm nước tiểu.

- Xét nghiệm nội tiết (nếu cần).

- Xét nghiệm tinh dịch đồ (nếu cần).

- Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

- Sàng lọc một số bất thường nhiễm sắc thể.

3. Cần chuẩn bị gì khi đi khám sàng lọc trước khi mang thai.

- Ngay từ khi có ý định sinh em bé, các cặp vợ chồng nên đi khám sàng lọc càng sớm càng tốt.

- Để có kết quả khám sức khỏe chính xác, thuận tiện cho người mẹ đi tiêm phòng và có sự chủ động trong thai kỳ thì nên thực hiện khám sàng lọc trước khi mang thai khoảng 3 - 6 tháng.

- Một số công việc cần chuẩn bị gồm:

- Giấy tờ khám sức khỏe: Giấy tiêm chủng, giấy khám sức khỏe gần nhất, các kết quả siêu âm và xét nghiệm gần nhất để bác sĩ chẩn đoán nhanh và chính xác hơn.

- Lịch sử mang thai: Đối với những phụ nữ đã từng sinh con trước đây. Chuẩn bị những thông tin về lần sinh con trước đây: sinh con ở đâu, sinh năm mấy, cân nặng bé lúc sinh, sinh thường hay sinh mổ, sinh có tai biến hay không…

- Ghi nhớ tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình để trả lời các câu hỏi của bác sĩ như: Loại vắc-xin từng tiêm, mắc bệnh gì, đã phẫu thuật chưa, bị dị ứng với thành phần gì, lối sống như thế nào, chu kỳ kinh nguyệt, có bệnh di truyền nào...

- Chuẩn bị trước những câu hỏi để hỏi ý kiến bác sĩ khi đi khám, xét nghiệm trước khi mang thai.

- Tìm hiểu kỹ về những xét nghiệm phải làm để chuẩn bị chu đáo như: Nhịn ăn, nhịn tiểu, thời điểm thăm khám trong chu kỳ kinh nguyệt, việc kiêng quan hệ tình dục, loại trang phục nên mặc, việc ngừng sử dụng các loại thuốc đang dùng...

 Khi có nhu cầu khám sàng lọc trước khi mang thai, các cặp vợ chồng có thể đến khám tại bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Hồng Ngự.

Phòng khám Sản Phụ khoa, lầu 3.

- Thời gian:

       - Thứ 2 đến thứ 7: Sáng 7g00 – 11h30. Chiều 13h00 – 16h30.

       - Chủ nhật: 7h00 – 11h30.

       - Số điện thoại: 0277 382 9088 à bấm phím số 2 à bấm phím số 4.

 

BS. HỮU VĂN TIỀN

Khoa Sản - BV Tâm Trí Hồng Ngự