UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG - NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

Tuesday, 22/08/2023, 09:19 GMT+7

Ung thư đại trực tràng là một trong những bệnh lý được đánh giá là nguy hiểm với người bệnh, đặc biệt là khi không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Vậy người bệnh lưu ý điều gì về ung thư đại trực tràng? Nguyên nhân và cách phòng tránh như thế nào? Tất cả sẽ có trong bài viết sau đây.

Ung thư đại trực tràng là gì?

Ung thư đại trực tràng là một loại ung thư gây tử vong cao thứ 4 trên thế giới, chỉ sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan. Kinh tế xã hội ngày càng phát triển, chế độ dinh dưỡng không hợp lý khiến cho tỷ lệ ung thư đại trực tràng ngày một gia tăng.

Ung thư đại trực tràng có sự phát triển chậm và di căn muộn hơn so với các loại ung thư khác. Nếu như phát hiện và mổ sớm khi ung thư chưa di chuyển đến lớp thanh mạc thì tỷ lệ sống trên 5 năm tới 80 - 90%.

ung-thu-dai-truc-trang-la-gi

Ung thư đại trực tràng được đánh giá là bệnh lý nguy hiểm

Nguyên nhân gây ra ung thư đại trực tràng

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ung thư đại trực tràng, nhưng cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác các tác nhân. Tuy nhiên, các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng bao gồm:

Chế độ ăn

Bệnh xảy ra ở các nước phát triển, nơi có đời sống kinh tế - xã hội cao, dân thành phố. và có liên quan đến chế độ ăn giàu năng lượng, nhiều dầu, thịt và mỡ cũng như ở người có tăng cholesterol máu và bệnh mạch vành.

Mỡ động vật

Chế độ ăn giàu mỡ làm tăng tổng hợp cholesterol và acide mật ở gan, làm tăng lượng sterol trong đại tràng. Vi khuẩn trong ruột sẽ chuyển ngược các sản phẩm này thành acide mật thứ phát và các chất có tác dụng độc khác ở trong phân làm tổn thương niêm mạc đại tràng và gia tăng hoạt động tăng sinh của biểu mô đại tràng. Sử dụng dầu cá có nhiều chất Omega 3, một loại mỡ không bão hòa đa và dầu olive là loại bảo hòa đơn thì tốt hơn dùng mỡ động vật.

Ăn nhiều thịt đỏ

Thịt đỏ sẽ làm gia tăng tỷ lệ vi khuẩn kỵ khí trong lòng ruột làm chuyển đổi acide mật thành chất sinh ung thư nhất là ung thư đại tràng xuống và đại tràng sigma. Yếu tố nguy cơ này cũng còn thấy ở người có tăng cholesterol và beta- lipo-protein máu.

Thịt, cá nướng cháy

Thực phẩm cháy sẽ tạo ra loại acide amin có cấu trúc dạng vòng, đây cũng là một trong những yếu tố gây nên ung thư.

Bia, rượu và thuốc lá

Những sản phẩm này có nguy cơ gây ung thư cao. Nhất là những người có thâm niên sử dụng trên 35 năm.

Bia. rượu và thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây ung thư

Sự đề kháng insulin

Những người béo phì, có đề kháng insulin với gia tăng insulin máu sẽ làm tăng nồng độ yếu tố tăng trưởng giống insulin typ 1 (IGF-). Yếu tố này sẽ kích thích tăng sinh niêm mạc ruột.

Yếu tố di truyền và các hội chứng

Khoảng 25 % bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng có tiền sử gia đình bị bệnh, gợi ý cho yếu tố di truyền có sẵn. Có 2 nhóm chính là bệnh polyp gia đình và bệnh ung thư không do polyp có tính di truyền.

Viêm ruột

Ung thư đại tràng gia tăng ở bệnh nhân bị viêm ruột mạn kéo dài. Ung thư thường phát triển ở bệnh viêm loét đại tràng hơn là bệnh Crohn và nguy cơ này tăng lên từ 8- 30% ở những người bị viêm ruột mạn kéo dài trên 25 năm, nhất là người trẻ viêm toàn bộ đại tràng.

Các yếu tố nguy cơ khác

Nhiễm khuẩn Streptococcus bovis: Vi khuẩn từ trong phân gây viêm nội tâm mạc hay nhiễm khuẩn huyết có thể gây ung thư đại tràng tiềm ẩn và ung thư đường tiêu hoa cao mà nguyên nhân chưa biết rõ. Nội soi tiêu hóa và chụp X quang là các test để sàng lọc; Mở thông niệu đạo- sigma: Ung thư phát triển sau phẫu thuật từ 25- 30 năm, tại nơi mà niêm mạc sigma luôn tiếp xúc với nước tiểu và phân.

Những biểu hiện của bệnh ung thư đại trực tràng thường gặp

Bệnh này hầu như ít biểu hiện triệu chứng nên rất khó phát hiện và chẩn đoán. Bạn có thể dựa vào một số triệu chứng điển hình dưới đây để nhận biết:

Rối loạn tiêu hóa

Phần lớn những người bị ung thư đại trực tràng đều bị rối loạn tiêu hóa. Một số triệu chứng điển hình như: hơi thở có mùi, ợ chua, ợ hơi, bụng quặn đau,... Bên cạnh đó, bệnh nhân sẽ còn cảm thấy chán ăn, ăn không ngon, đầy bụng, khó tiêu.

dau-hieu-ung-thu-dai-truc-trang

Rối loạn tiêu hóa là biểu hiện của bệnh ung thư đại trực tràng

Táo bón

Người bệnh đi ngoài khó khăn, đau quặn, mót rặn. Nếu tình trạng này kéo dài lâu có thể dẫn đến các bệnh về tiêu hóa, nặng hơn sẽ dẫn đến ung thư đại trực tràng.

Sút cân bất thường

Nếu như bạn thấy cơ thể bị sút cân bất thường, không rõ nguyên nhân. Đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh, trong đó có ung thư đại trực tràng.

Đi ngoài ra máu

Tình trạng đi ngoài ra máu là triệu chứng thường gặp của bệnh ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, triệu chứng này lại giống với một số bệnh khác như: trĩ, nứt hậu môn,... nên dễ gây nhầm lẫn. Vì vậy, người bệnh nên viết cách phân biệt để có thể điều trị kịp thời.

Cách phòng ngừa và điều trị bệnh ung thư đại trực tràng

Cách phòng ngừa

Thông qua một số biện pháp, có thể phòng tránh được bệnh ung thư đại trực tràng:

Chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học, hạn chế các loại đồ uống có cồn, nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ.
Thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao
Bổ sung các loại vitamin C, A, E và canxi.
Tránh tiếp xúc với những chất gây đột biến như: thuốc trừ sâu, chất tăng trọng,... có trong thực phẩm.
Khám sức khỏe và thực hiện tầm soát ung thư định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín.

Cách điều trị

Hiện nay, với sự phát triển của lĩnh vực y khoa, các bác sĩ có thể quan sát kĩ càng bên trong ổ bụng để cắt bỏ khối u hay các hạch bạch huyết di căn thông qua phẫu thuật. Tùy theo trường hợp mà bác sĩ có thể áp dụng các phương hóa trị và xạ trị trước hoặc sau phẫu thuật.